در ابتدا مرور کنیــم سیستم PACS چیست؟
دستگاه های تصویربرداری یک شبکه کامپیوتری، پایگاه های داده یا بانک اطلاعاتی و ایستگاه های نمایش تصویر یا مشتری (Client) ها، چهار جزء اصلی تشکیل دهنده یک سیستم PACS بیمارستانی هستند. سیستم PACS می تواند تصاویر حاصل از روشهای مختلف تصویر برداری CTSCAN.MRI تشخیصی مانند سونوگرافی رادیوگرافی آنژیوگرافی پزشکی هسته ای و…. را به صورت تصاویر دیجیتالی ذخیره و بازخوانی کند.
امروزه با پیشرفت فناوری اطلاعات در علوم پزشکی و شبکه های کامپیوتری دیگر نیازی به کلیشه های قدیمی برای گرفتن تصاویر رادیولوژی و صرف هزینه خرید و نگهداری این فیلم ها احساس نمی شود. چرا که سیستمی به نام سیستم ارتباط و بایگانی تصویری یا Communication System آرشیو تصاویر (PACS)، امکان انتقال، ذخیره، بازیابی و نمایش تصاویر پزشکی در نقاط مختلف را ایجاد کرده است.
این سیستم امکان کمک به پزشکان دور از مرکز درمانی را از طریق تله رادیولوژی فراهم می کند تا از متخصصان متبحر لیکن دورتر در تشخیص و درمان استفاده شود. با کاهش هزینه های ذخیره سازی که به صورت الکترونیکی انجام می شود. (نسبت به بایگانی های فیلم و کلیشه)، کمک قابل توجهی به مدیریت بیمارستانی می کند. با ارسال تصاویر از طریق شبکه، زمان دستیابی پزشک معالج به نتیجه تصویر برداری به حداقل رسیده است.
آنچـــه در این مقاله کاملا به آن پرداخته می شود:
سیستم PACS و اندام های داخلی:
تصویر برداری از اندام ها و ارگان های بدن در تشخیص بیماری به پزشکان کمک شایانی می کند تا در تصمیم گیری نوع درمان بیماران موفق عمل کنند. تصمیم برای درمان با مشاهده تغییرات حاصل شده در عضو بدن ، با تصمیمی که بر اساس علائم و اظهارات بیمار گرفته می شود بسیار متفاوت خواهد بود. به ویژه در بیماری های استخوانی و تومورها حائز اهمیت است. بنابراین کیفیت تصویر گرفته شده تعداد تصاویر ابعاد تصاویر سرعت انتقال تصاویر برای پزشک معالج و نوع بایگانی تصاویر برای دسترسی سریع و مجدد، همه فاکتورهای مهمی هستند که در تصویر برداری پزشکی مد نظر بوده اند.
با ظهور تجهیزات پزشکی دیجیتال و پیشرفته و نیز گرایش عرصه علوم پزشکی به جنبش نرم افزاری همچنین لزوم تلاش بیمارستانها به سوی یکپارچه سازی اطلاعات بهداشتی و درمانی در بیمارستانهای کشور بخشهای پاراکلینیکی بیمارستان ها به ویژه تصویر برداری پزشکی برای کمک به تشخیص رادیولوژیست ها و درمان متخصصان گامهای اساسی در استفاده از فناوری اطلاعات برداشته است. بی شک تلاشهای مهندسین نرم افزار و سخت افزار تحلیلگران سیستم ها و کارشناسان علوم پزشکی در این پیشرفت ها چشمگیر بوده است. بسیاری از روشهای تصویر برداری جدید از جمله رادیو گرافی سونوگرافی و CT-Scan دیجیتالی شده اند.
سیستم ارتباط و بایگانی پزشکی:
سیستم ارتباط و بایگانی پزشکی (PACS) ، از پیشرفته ترین سیستم ها در این عرصه به شمار می رود. برای اولین بار در سال ۱۹۸۲ در کنفرانس تصویر برداری پزشکی IEEE، سیستمی معرفی شد که امکان ذخیره نمایش و انتقال تصاویر و اطلاعات دیگر را انجام می داد این سیستم در همان سال از سوی انجمن رادیولوژی آمریکا تایید شد و در سال ۱۹۸۴ نیز در اروپا مورد توجه کنگره رادیولوژی اروپا (European Congress of Radiology (ECR) قرار گرفت. این سیستم PACS نامیده شد.
سیستم بایگانی و بازیافت تصویری مبتنی بر رایانه که می تواند تصاویر حاصل از روشهای مختلف تصویر برداری تشخیصی را به صورت تصاویر دیجیتالی ذخیره و بازخوانی کند. این سیستم متشکل از ایستگاه های نمایشی و ویرایشی تصاویر دیجیتالی در شبکه های داخلی در بیمارستان یا حتی خارج از بیمارستان است که دسترسی پزشک به تصاویر ذخیره شده و در نتیجه کاهش وابستگی پزشک به متخصصان رادیولوژی را فراهم می کند.
هدف استفاده از PACS:
مشکلات فراوان در سیستم تصویر برداری کلیشه ای وجود دارد که علاوه بر نارضایتی پزشکان و رادیولوژیست ها و نیز بیمار به خاطر کیفیت کمیت و نیاز به تکرار تصاویر، مدیریت بیمارستان را از نظر هزینه و حفظ و نگهداری فیلم ها به چالش کشیده است لذا هدف اصلی استفاده از سیستم PACS، ارتقای بازده موثر کاری در کنار قابلیت های تشخیصی پزشکان است. استفاده از استانداردهای روز در نگهداری و انتقال تصاویر نیز از اهداف مهم به شمار می رود.
همچنین هزینه خریداری و نگهداری ایمن فیلم ها از نظر مدیریتی قابل ملاحظه است. تکنولوژی سیستم تصویر برداری پزشکی در کنار دستگاه تصویر برداری از تعدادی رایانه تحت یک شبکه تشکیل شده که به طور اختصاصی برای ذخیره بازیابی توزیع و نشان دادن تصاویر استفاده می شود.
در واقع تصاویر پزشکی در یک استاندارد یا قالب (Format) مستقل ذخیره می شوند که .مهمترین قالب آن است DICOM (Digital Imaging and Communications in Medicine( بیشترین تصاویری که از طریق PACS آرشیو و طبقه بندی می شوند تصاویر اولتراسوند، CT MRI، اندوسکوپی ماموگرافی و اشعه ایکس هستند. این سیستم در واقع جایگزین copy – hard مانند بایگانی فیلمهای رادیولوژی برای مدیریت تصاویر پزشکی که در طول زمان ممکن است خراب شوند می شوند و توانایی ها و قابلیت های سیستم های رایج را بالا می برد.
از طرفی هزینه بسیار بالای فیلم های رادیولوژی و نیز نگهداری آنها همیشه از مهمترین مشکلات مدیران بیمارستان ها بوده است. بنابراین PACS میتواند با حذف فیلم هزینه خریداری را کم کند و با ایجاد آرشیو الکترونیکی بایگانی فیزیکی را حذف کند.
مقایسه PACS با سیستم کلیشه:
در سیستم آنالوگ، تصویر برداری از بیمار انجام و روی کلیشه های رادیولوژی چاپ می شود. رادیولوژیست کلیشه ها را مشاهده کرده و گزارشی از تشخیص خود را روی برگه کاغذ ثبت و به پزشک معالج ارسال میکند. گاهی کلیشه حاضر برای تشخیص نهایی کافی نبوده و کمکی به پزشک معالج نمی کند برخی اوقات هم اتفاق می افتد که کلیشه بنا به دلایلی گم شده یا دچار مشکل فیزیکی میشود که برای ادامه درمان باید تکرار شود.
حال با توجه به ورود مقداری اشعه زیانبار در هر نوبت تصویر برداری به بدن بیمار و ایجاد عوارض متعدد، تکرار تصویر برداری مشکلات خاص خود را دارد و اگر در این میان بیمار یک خانم حامله یا یک کودک خردسال باشد مشکل عوارض بسیار حاد و خطر آفرین خواهد بود.
چه بسا به خاطر جلوگیری از ورود اشعه ایکس به بدن جنین در شکم مادر از انجام تصویر برداری از بدن مادر مصدوم صرف نظر شده و سلامت جسمی مادر به دلیل ناتوانی در تشخیص دچار بحران می شد اما در استفاده از سیستم آرشیو دیجیتالی، مشکل و خطرات ناشی از پرتونگاری به بیمار نیز در نتیجه عدم لزوم تکرار پرتونگاری به مراتب از بین خواهد رفت یکی از سیستم هایی که از ۲۵ سال پیش استفاده از آن در اروپا و آمریکا و چند سالی است در ایران آغاز شده است همین سیستم PACS است که تمامی این مشکلات را مرتفع ساخته است.
با یک بار برداری از اعضای بدن بیمار چندین تصویر از بعدهای مختلف و با کیفیت مناسب گرفته شده و در هارد دیسک کامپیوتر ذخیره و بایگانی می شود. تصاویر در مانیتورهای Medica Diagno با کیفیت مناسب در معرض دید متخصصان رادیولوژی قرار می گیرند تا گزارش مناسب و کاملی تهیه کنند. نسخه ای از تصاویر نیز به بیمار در یک CD تحویل می شود. در مواقع لزوم به پزشک معالج ارائه دهد. همچنین تصاویر گرفته شده و گزارش رادیولوژیست روی آن، به شکل online در کمترین زمان ممکن از طریق شبکه در دسترس پزشک معالج در بخش های بستری یا اتاق عمل است.
اجزاء تشکیل دهنده یا ساختار یک سیستم PACS:
این سیستم بر اساس ایده و روش های جدید کامپیوتری بنا نهاده شده و متشکل از چهار جزء اساسی است. هر کدام از این اجزاء با تجهیزات خاصی کار می کنند.
این اجزاء عبارتند از:
1- دستگاه های تصویر برداری پزشکی
2- ایستگاه های کار (Workstation)
3- شبکه کامپیوتری
4- پایگاه های داده و بانک های اطلاعاتی
این اجزاء در مجموع تشکیل یک سیستم را می دهند که وظیفه تصویر برداری، ایجاد بانک اطلاعاتی، جریان اطلاعات در شبکه و بایگانیتصاویر پزشکی را بر عهده دارند.
1- دستگاه های تصویر برداری پزشکی
دستگاه های تصویر برداری متنوعی وجود دارد. CR ، CT Scan MRI و … که با سیستم PACS ارتباط دارند. یک دستگاه اسکن توموگرافی کامپیوتری را در نظر بگیرید. این دستگاه از یک میز برای قرار گرفتن بدن بیمار یک کانتری که سر بیمار در آن قرار می گیرد، یک منبع تولید اشعه ایکس، سیستمی برای آشکار کردن تشعشع خارج شده از بدن و یک ژنراتور اشعه ایکس تشکیل شده است. همه این ها داخل یک اتاق مخصوصی قرار دارد که دیوارهای این اتاق عایق و درب ورودی آن ساخته شده از لایه های سربی است.
تصویر برداری از تمام نقاط بدن به کمک اشعه و با پردازش کامپیوتری CT-Scan انجام می می گیرد و اختلافات بسیار جزئی در جذب العه را نشان می دهد. این سیستم قادر به اشکار ساختن دانسته های مختلف در نسوج نوم است. در تروماها، شکستگی های حاد و شکستگی های مولی، تومورها نقش تشخیصی مهمی ایفا می کند.
اصول کار یک دستگاه تصویر برداری مانند دستگاه سی تی اسکن به طور خلاصه چنین است، پس از این که بدن بیمار بر روی میز و سر قرار گرف آن در کانتری خروجی رفت و و شرایط دستگاه بر حسب ناحیه مورد تصویر برداری تنظیم شد. یک دسته پرتو ایکس توسط کولیماتور محدود کننده دسته اشعه) به صورت یک باریکه در آمده و از بدن بیمار رد می شود.
مقداری از انرژی اشعه هنگام عبور از بدن جذب و باقیمانده اشعه با عنوان پرتو که از بدن بیمار عبور می کند توسط آشکار سازی که مقابل دسته پرتو ایکس قرار دارد، اندازه گیری شده و بعد از تبدیل به زبان کامپیوتری در حافظه کامپیوتر ذخیره می شود. بلا فاصله پس از این که اولین پالس اشعه به طرف بیمار فرستاده و اندازه گیری شد و لامپ اشعه ایکس یک حرکت چرخشی بسیار کم انجام داد.
دسته پرتو ایکس دوباره پالس شده مجددا اندازه گیری میشود و در حافظه کامپیوتر ذخیره می شود. این مرحله بسته به نوع دستگاه چند صد یا چند هزار بار تکرار می شود تا تمام اطلاعات مربوط به عضو مورد نظر در حافظه کامپیوتر ذخیره شود. کامپیوتر میزان اشعه ای را که هر حجم معینی از بافت جذب می کند. اندازه گیری میکند.
این حجم بافتی را واکسل (Voxel) می نامند که مشابه چند میلیمتر مکعب از بافت بدن است. در سی تی اسکن یک لایه مقطعی از بدن به این واکسل های ریز تقسیم می شود که با توجه به مقدار جذب اشعه ای که توسط هر کدام از این واکل ها صورت می گیرد، یک شماره نسبت داده می شود. این شماره ها نیز بر روی تصویر که بر صفحه تلویزیون مانند کامپیوتر می افتد، یک چگالی با معیار خاکستری از سفید تا سیاه) اختصاص داده می شود.
نمایش هر کدام از واکسل ها را بر روی مانیتور یک پیکسل (Pixl) می گویند. یعنی واكل ها حجم سه بعدی و پیکسل ها دو بعدی هستند و هر چه تعداد پیکسل ها بر روی مانیتور بیشتر باشد تصویر واضح تر و قابل تفکیک تر است. اعدادی که با توجه به مقدار جذب اشعه به هر یافت اختصاص داده می شود را اعداد سی تی یا اعداد ها نسفیلد می نامند به طور مثال یافت چربی کمتر از یافت عضلانی و یافت عضلانی کمتر از بافت استخوانی اشعه را جذب می کند.
بنابر این به طور مثال استخوان ۴۰۰ آب صفر و چربی ۵۰ و هوا ۵۰۰ است که هر چه مقدار این اعداد کمتر باشد بر روی فیلم لم سی تی اسکن آن قسمت طبق معیار خاکستری بیشتر به سمت سیاهی تمایل دارد و بر عکس هر چه عدد سی تی مثل استخوان بالا باشد تصویر به سمت سفیدی تمایل دارد. گاهی برای مشخص تر شدن اعضایی که دارای چگالی شبیه به هم هستند از مواد کنتر است را استفاده میشود از کاربردهای تصویر برداری با این دستگاه ها به مواردی اشاره می شود.
تشخیص بیماری های مغز و اعصاب بیشترین استفاده از سیستم PACS را در بین بخش های بیمارستانی بخش اعصاب دارد. چون سی تی اسکن می تواند تفاوت بین خون تازه و کهنه را به تصویر بکشد به همین دلیل برای نشان دادن موارد اورژانس بیماریهای مغزی بهترین کاربرد را دارد. بیمارهای مادرزادی مانند بزرگی یا کوچکی جمجمه – تشخیص تومورهای داخل جمجمه ای و خارج مغزی خونریزی در قسمتهای مختلف مغز و سکته های مغزی تشخیص بیماری اعضای داخل شکمی مانند کبد لوزالمعده، غدد فوق کلیوی و بررسی بیماری های ریه اتاق کنترل در کنار اتاقی که دستگاه تصویر برداری در آن وجود مستقر هست، یک اتاقک ساخته شده که مانند اتاق فرمان عمل میکند.
این اتاق از طریق یک پنجره کاملا شیشه ای که شیشه آن از جنس مخصوص بوده و عایق اشعه است، مشرف به اتاق تصویر برداری است کارشناس رادیولوژی برای ایمن بودن از اشعه باید در خارج از اتاق تصویر برداری و در همین اتاقک مستقر شود و ضمن مشاهده بیمار و ارتباط صوتی با بیمار کنترل دستگاه تصویر برداری را در دست داشته و عمل تصویر برداری را انجام می دهد یک دستگاه کامپیوتر برای بازسازی تصویر و کنسول عملیاتی که تکنولوژیست رادیولوژی بر آن قرار میگیرد در این اتاق وجود دارد.
این کامپیوتر متصل به دستگاه تصویر برداری و نیز از طریق شبکه متصل به server مخصوص PACS جهت استفاده از بانک اطلاعاتی و همچنین بایگانی تصاویر گرفته شده در آن است.
متصدی این کامپیوتر همزمان میتواند تصاویر گرفته شده را در بانک اطلاعاتی اضافه و علاوه بر بایگانی فایل ها در server و کپی روی CD در صورت نیاز از تصاویر گرفته شده حتی بایگانی در server ، به وسیله پرینترهای مخصوص روی کلیشه چاپ کند.
2- ایستگاه های کار یا Work Stations
هر ایستگاه کار عبارت از یک دستگاه کامپیوتر با مختصات مناسب است که مسئول نمایش اطلاعات و تصاویر پزشکی از طریق شبکه داخلی بیمارستان است. برای دو محل ایستگاه های کاری تعریف شده است. یکی برای رادیولوژیست در بخش رادیولوژی جهت مشاهده تصاویر و نوشتن گزارش پیوستی و یافته های خودروی تصاویر و دیگری برای بخش های بستری و اتاق عمل که با یک دستگاه کامپیوتر در هر بخش پزشک معالج مقیم در بخش بستری با اتاق عمل تصاویر خواسته شده از بیمار و نیز گزارش رادیولوژیست را مشاهده برای درمان بیمار اقدامات درمانی را انجام می دهد.
Medical Diagnosis Monitor: برای رادیولوژیست ها استفاده از مانیتورهای مخصوص دارای قابلیت نمایش تصاویر با کیفیت بهتر هستند ضروری است.
این ایستگاه های نمایشی و ویرایشی تصاویر دیجیتالی در هر یک از بخشهای متصل به شبکه های محلی یا داخلی در بیمارستان یا حتی شبکه اینترنت خارج از بیمارستان دسترسی پزشک به تصاویر ذخیره شده و در نتیجه کاهش وابستگی پزشک به متخصصان رادیولوژی دسترسی همزمان جراحان در بیمارستانهای مختلف و مشاوره متمرکز درباره مقایسه روش های درمانی متعدد را فراهم می کند.
یک دستگاه از این ایستگاه های کاری در اتاق گزارش واقع در بخش رادیولوژی وجود دارد که مخصوص رادیولوژیست جهت مشاهده تصاویر گرفته شده است، ویرایش تصاویر با tools نرم افزار PACS و درج گزارش از یافته های خود روی تصاویر با پیوست تصاویر است.
ایستگاه کاری دیگری در بخش رادیولوژی در قسمت پذیرش است که متصدی پذیرش می تواند از تصاویر گرفته شده برای بیمار CD تهیه و تحویل دهد. ایستگاههای کاری متعددی در قسمت های مختلف یک بیمارستان بسته به سیاستهای مدیریتی می تواند تعبیه شود.
3- شبکه کامپیوتری
امروزه در کشورهای پیشرفته تقریبا هر بیمارستانی و در کشورهای در حال توسعه بیمارستانهای درجه یک مجهز به یک شبکه داخلی جهت استفاده کلیه بخش ها و واحدهای بیمارستانی از سیستم یکپارچه اطلاعات بیمارستانی (HIS) در کنار شبکه جهانی اینترنت هستند.
در کشور ایران نیز گامهای اساسی در این راستا برداشته شده و علی رغم مشکلات خاص این قضیه بیمارستانها تا حدودی مجهز به شبکه داخلی و استفاده از HIS شده اند یا به دنبال راه اندازی آن هستند. یکی از قسمت های پاراکلینیکی HIS سیستم رادیولوژی است که می تواند سیستم PACS را به طور کامل پشتیبانی کند.
بنابراین در یک بیمارستان وجود یک شبکه حتی در صورت نبود HIS برای سیستم PACS ضروری است تا ارتباط بین بخش رادیولوژی با بخشهای بستری و سایر قسمتهای مرتبط را برای استفاده از تصاویر پزشکی برقرار نماید. البته این شبکه می تواند از طریق اینترنت با بیرون از بیمارستان نیز ارتباط برقرار کند عملکرد شبکه PACS از دستگاه های تصویر برداری شروع می شود.
این تجهیزات تصاویر را به وسیله نرم افزار PACSPLUS به Server منتقل می کنند.
شبکه داخلی تصاویر را از سیستم PACS به مراکز مختلف داخل بیمارستانی منتقل و در اختیار افراد مجاز قرار می دهد. از طرفی همین سیستم به شبکه جهانی اینترنت میتواند وصل شده و تصاویر گرفته شده را به خارج از بیمارستان منتقل و در اختیار افراد بی شماری که بتوانند به این سیستم دسترسی داشته و مجوز استفاده از آن را بگیرند قرار میگیرد هر شبکه دارای اجزائی است و همیشه یک دستگاه Server برای ارائه خدمات به کلیه دستگاه های Client در نقاط مختلف شبکه باید وجود داشته باشد که عبارت از یک دستگاه کامپیوتر با مشخصات بسیار بهتر و توانائی پردازش بالای اطلاعات است که محل ذخیره اطلاعات نیز است.
Server به وسیله چند دستگاه switch که به صورت ترمینال خطوط ارتباطی عمل می کنند ارتباطات را با قسمتهای دیگر شبکه برقرار می کند.
این در حالی است که سرعت انتقال به نوع رایانه ها و رسانه برقرار کننده ارتباط بین اجزای سیستم بستگی دارد. نوع کابل شبکه مورد استفاده که فیبر نوری بهترین آن است، نوع سویچ ها، نوع کارت شبکه به کار رفته در کامپیوترهای فاکتورهایی هستند که در سرعت انتقال اطلاعات بسیار موثر هستند سیستم PACS در یک شبکه به طور اولیه از یک وسیله دریافت کننده تصویر دروازه الکترونیکی سیستم مدیریت اطلاعات یک رایانه مخصوص کم جریان ورود اطلاعات را به درون شبکه کنترل میکنند وسیله ذخیره تصاویر بایگانی های بزرگ و کوچک شبکه انتقال که مناطق بهن و محلی را پوشش می دهد.
پایگاه های نمایش شامل یک رایانه، نمایشگر متن، نمایشگر تصاویر و یک خط اتصال برای استفاده کننده به منظور استفاده از آن ها و گاهی در مواقع لزوم تجهیزاتی که تصاویر را روی hard copy ذخیره کند، تشکیل شده است. البته امروزه PACS های تحت وب، بیشتر رایج هستند، به این صورت که از اینترنت به عنوان مرتبط کننده اصلی خود استفاده می کنند. در شبکه اینترنت نیز سرعت انتقال به فاکتورهای مهم دیگری بستگی دارد. پهنای باند شبکه اینترنت ، شکل استفاده از Dial-up یا ADSL از مهمترین فاکتورها است.
4- پایگاه های داده و بانک های اطلاعاتی
نکته مهم در مورد سیستم PACS، شبکه انتقال آن است که از یک Server مرکزی که پایگاه داده ها را ذخیره می کند، تشکیل شده است. این پایگاه حاوی اطلاعات تصاویری است که توسط دستگاه های تصویر برداری MRI PACS و … مرتبط با سیستم CR . CT-Scan گرفته شده و از طریق (LAN(Local Area Network Server روی WAN (Wide Area Network( یا ذخیره و در طول شبکه دریافت می شوند که اطلاعات اصلی در Server در بانک اطلاعاتی وجود دارد. ساختار این بانک اطلاعاتی می تواند به صورت Access و SQL و … باشد.
روی Server تصاویر با فرمت خاص خود که مطابق با استاندارد DICOM است و معمولا با نام تاریخ اخذ تصویر همراه با یک شماره پرونده بستری یا سرپائی بیمار ذخیره می شود. علاوه بر آن فایل های مورد نیاز برای نرم افزار PLUS PACS نیز وجود خواهد داشت. از امکانات بانک اطلاعاتی مانند ایجاد Account برای کاربران مجاز نیز استفاده می شود.
ساختار سیستم PACS:
تجهیزات مدرن رادیولوژی، امروزه به طور مستقیم تصاویر بیماران را وارد سیستم PACS در قالب تعریف شده میکند یک سیستم کامل PAGS ، باید شامل یک نقطه (Access Point) به تصاویر و اطلاعات همراه باشد. همچنین باید با سیستم های اطلاعاتی بیمارستانی دیگر HIS و به ویژه به سیستم اطلاعاتی رادیولوژی (RIS) نیز مرتبط باشد. ارتباط PACS با RIS بسیار حائز اهمیت است چرا که این دو سیستم، مکمل هم در کامل کردن سیستم مکانیزه کل بخش رادیولوژی هستند. هر چه ارتباط میان سیستمهای اطلاعاتی مختلف گسترده تر باشد، اطلاعات قوی تر و قابل اعتمادتر می شوند.
به طور مثال خطر ورود اشتباه اطلاعات بیماران را کم می کند، زیرا قالب استاندارد DICOM که برای این منظور به کار می رود، می تواند مشخصات بیمار را نیز دریافت کند. استاندارد DICOM یک استاندارد جهانی در انتقال تصاویر پزشکی است. و سیستم های مورد استفاده در بیمارستانها و مراکز بهداشتی مانند HIS و PACS باید از این استاندارد استفاده کنند تا فرمت تصاویر در نرم افزار مورد استفاده قابل فهم و استفاده باشد.
سیستم PACS از نرم افزار PACS PLUS بهره میبرد که از استانداردهای لازم برخوردار هست. زمانی که دریافت اطلاعات یک بیمار کامل شد، سیستم PACS ، خواندن داده های تصویری جاسازی شده را با فهرست سوابق برنامه ریزی شده روی شبکه مقایسه می کند و در صورت وجود هرگونه تناقضی آن را مشخص می کند. هر اطلاعاتی تنها با مشخصات همان فرد ذخیره میشود وقتی رادیولوژیست تصاویر بیمار مفروض را به پایان رساند سیستم PACS آن را به عنوان «خوانده شده» علامت دار می کند که به این ترتیب از دوباره خوانی جلوگیری می شود.
گزارش پزشک به عکس متصل شده و از طرف دیگر خط اتصال دیده می شود. در بیشتر موارد سیستم PACS با سیستم اطلاعاتی بیمارستان (HIS) و سیستم اطلاعاتی رادیولوژی (RIS) مرتبط است تا برقراری ارتباط بین تصاویر با اطلاعات مربوط به بیماران و امکان استفاده از سیستم های تله رادیولوژی برای انتقال و دریافت تصاویر و اطلاعات بیمار از مناطق دور را تسهیل کند. همکاری این سیستم ها می تواند ارتباط بین بخش های مختلف درمانی را بهبود بخشیده و کارایی و کیفیت مراقبت از بیمار در بیمارستان ها را افزایش دهد.
سیستم های ذخیره و بازیابی تصویری به طور کلی از ابزارهای ارتباطی رایانه میزبان ، ابزارهای بایگانی تصویر و ایستگاههای نمایش که به شبکه ارتباطی متصل است . تشکیل شده است.
استفاده از سیستم های ذخیره و بازیابی تصویری تنها به تصویر برداری محدود نخواهد بود بلکه از سیستم هایی که بر اساس PACS عمل می کند در جراحی هم استفاده می شود و به این ترتیب شبکه های اطلاعاتی که معمولا از خطاها ر اشتباهات است، راه اندازی می شود.
یک : کمتری برخوردار PACS خوب کاملا به طور قطعی، به می دهد تا تصاویر پی در پی را با کمترین حرکت و جنبش نسبت به حالتی که باید در حالت آزاد نمونه های دقیق را مورد بررسی قرار دهد، به وسیله ابزارهای دیجیتالی که از طریق صفحه کلید هدایت می شود و با انگشتان به اجرا در می اید تفسیر کند. برای راه اندازی سیستم در یک مرکز توجه به ساختار یک سیستم PACS بسیار حائز اهمیت است.
در این ساختار باید موارد مهمی را مد نظر قرار داد که به نمونه هایی از آن اشاره می شود.
سخت افزار و لوازم جانبی سیستم PACS:
در این جهت دستگاه های تصویر برداری موجود بررسی می شوند. اگر این دستگاه آنالوگ باشد باید از کیت مخصوصی که شبیه یک کارت شبکه نسبتا بزرگ است، در کامپیوتر متصل به دستگاه تصویر برداری استفاده کرد. دستگاه های تصویر برداری دیجیتال کامل بوده و نیاز به کیت مذکور ندارد. دستگاه های دیجیتال بهترین گزینه برای استفاده از سیستم PACS است.
بررسی تجهیزات پزشکی و گروه های کاری Work Groups که توسط کمیته استاندارد جهانی فرمت دایکام DICOM ارائه داده شده در این مرکز درمانی از قبیل دستگاه CR رادیولوژی US CT-Scan Ri، آندوسکوپی ، میکروسکوپی سیستم PACS باید امکان ارسال و دریافت تصاویر دیجیتال پزشکی با فرمت دایکام DICOM را به ایستگاه های Work Stations داخل مرکز درمانی داشته باشد از قبیل بخش ها، اطاق عمل و غیره…) در ایستگاه های Work Stations از دو نوع Viewer استفاده می شود
الف – Viewer که این نرم افزار فقط تصاویر را نشان میدهد و در اکثر ایستگاه های Stations Work نصب می شود.
ب – Viewer که اجازه پردازش تصاویر دیجیتال پزشکی با فرمت دایکام DICOM را می دهد که این نرم افزار بر اساس نیاز و ضرورت تهیه می شود.
- سیستم PACS باید امکان ارسال و دریافت
- تصاویر دیجیتال پزشکی با فرمت دایکام DICOM را به خارج مرکز درمانی را از طریق اینترنت داشته باشد.
- سیستم PACS باید امکان اتصال به HISIRIS
- تحت پروتکل HLV پروتکل استاندارد انتقال اطلاعات علوم پزشکی را بر اساس گروه کاری داشته باشد.
- سیستم PACS باید امکان پروتکل آموزش
بالینی برای دانشجویان و کارکنان علوم پزشکی
را داشته باشد.
-سیستم PACS باید امکان رایت بر روی CD یا DVD را برای ارئه به بیمار به جای کلیشه داشته باشد.
اولین دیدگاه را ثبت کنید